Hòa thượng Hải Vân trời sinh an bài để trở thành người hoằng pháp, ngay từ nhỏ đã sớm có chí ngộ đạo tu hành. Nghe nói, vào năm 7 tuổi, khi cha của ông dạy ông học chương “Khai tôn minh nghĩa” trong «Kinh hiếu» đã bất ngờ vì không thể trả lời được nhiều câu hỏi của con mình, thầm nghĩ: đứa trẻ này chắc không phải người cõi trần. Thế là liền đưa ông đến ra mắt sư Nhan Công.
Sư Nhan Công xem căn tính rồi dạy Hải Vân «Thảo am ca» của Thạch Đầu hòa thượng. Hải Vân ca rằng: “Người ở am, giữ cương thường; không thuộc trung tâm hay trong ngoài; chỗ người đời ở ta không ở, chỗ người đời yêu ta không yêu.” Hải Vân vừa ca vừa khua tay múa chân. Nhan Công ngắm nhìn lòng thầm khen ngợi. Năm 8 tuổi, thiền sư Trung Quan Trảo (中观沼) nhận Hải Vân làm đệ tử, năm 11 tuổi Hải Vân tiếp nhận đủ các điều cấm, chính thức trở thành hòa thượng. Sau này đến chùa Quảng Huệ ở Lam Châu, lúc này ông đã được giảng Pháp.
Ở trong chùa Hải Vân là người nhỏ nhất, tính trẻ con còn chưa hết, vậy mà phải làm bạn với tâm thiền. Một hôm, vị thiền sư trong chùa nói với một tăng nhân: “Con ra sau Hải Vân vỗ vai nó một cái, khi nó quay đầu lại giơ một ngón tay hướng về phía nó xem nó phản ứng như thế nào?” Vị tăng nhân kia liền làm theo, nhưng không ngờ Hải Vân giơ một ngón tay trỏ thẳng lên trên mà không buồn quay đầu lại, rồi bỏ đi thẳng. Vị tăng nhân kia ngạc nhiên: Trẻ con mà lão luyện như thế, lại còn có thần thông nữa.
Năm Hải Vân 18 tuổi, Nguyên Thái Tổ Thành Cát Tư Hãn dẫn quân đánh chiếm thành Ninh Viễn và Lam Thành. Khi đó, các tăng nhân trong chùa ùn ùn bỏ chạy, chỉ còn mình Hải Vân ở lại trông nom sư Trảo Công già yếu. Sư Trảo Công thấy Hải Vân không chỉ có lòng nhân từ, mà đại nạn lâm nguy vẫn thản nhiên không sợ hãi, liền nói: “Nhân duyên của con đang ở phía Bắc, ta sẽ thuận theo đạo trời cùng con tiến về phía Bắc.”
Ngày hôm sau đại quân Mông Cổ kéo vào trong thành, tướng quân Sử Thiên Trạch (史天泽) thấy Hải Vân phong thái hiên ngang, trong lòng thầm kinh ngạc. Sau một lúc hỏi chuyện thấy Hải Vân ứng đối thông minh liền cho mời Hải Vân và Sư phụ Trảo Công về. Sư Trảo Công sau đó giảng Pháp cho hai vị tướng, giúp họ được khai sáng, thế là họ lập tức hành lễ xin làm đệ tử, sau đó kết thân huynh đệ với Hải Vân.
Sau hai thầy trò được tiến cử với Thống soái Nam chinh là Thái sư Mộc Hoa Lê (木华黎), một trong “tứ kiệt” của đế quốc Mông Cổ. Thái sư Mộc Hoa Lê mời thầy trò Hải Vân đến phương Bắc hoằng Pháp, ngoài ra còn đặc biệt báo cáo cho Thành Cát Tư Hãn đang chinh chiến phía Tây. Thành Cát Tư Hãn ban chỉ lệnh rằng, họ đều là người để cầu xin ông trời, cần phải hầu hạ thật tốt.
